Selecteer een ander beleggersprofiel Selecteer uw beleggersprofiel om toegang te krijgen tot meer inhoud

De opkomst van generatieve AI

Aandelen actief
Generatieve AI heeft het potentieel om de manier waarop we leven en werken te veranderen en kan binnenkort het landschap voor beleggers in technologieaandelen hertekenen.
digital chip

Of het nu in de drukke straten van het financiële district van Londen is of in de lawaaierige klaslokalen van middelbare scholen, de opkomst van generatieve artificiële intelligentie (AI) spreekt tot de verbeelding.

Maar is de hype terecht? En wat betekent dit voor beleggers?

Een conclusie die nu al kan worden getrokken is dat AI duidelijk een nieuwe, meer dynamische fase in zijn ontwikkeling heeft bereikt. 

Dankzij de opkomst van grote datasets, cloudarchitectuur en een nieuwe generatie krachtige halfgeleiders zijn de voorwaarden gecreëerd om de technologie uit te breiden naar nieuwe gebieden. 

Volgens de International Data Corporation zal de wereldwijde AI-markt, inclusief hardware, software en diensten, naar verwachting met bijna 19 procent per jaar groeien, tot 900 miljard dollar tegen 2026 (zie Afb. 1).

Maar die cijfers vertellen slechts een deel van het verhaal. De economische impact kan enorm zijn: Goldman Sachs schat dat AI de komende tien jaar zo'n 7 biljoen dollar kan toevoegen aan de wereldeconomie, mede dankzij de verbeterde productiviteit.Goldman Sachs, Generative AI – Part I: Laying Out the Investment Framework, maart 2023

Afb. 1 - Volle kracht vooruit

Wereldwijde AI-marktomvang, werkelijk en voorspeld, miljard USD

Bron: : IDC, juli 2022

Wat generatieve AI zoveel krachtiger maakt dan zijn voorganger, is dat het gebruikmaakt van machine learning (ML) om gloednieuwe content te creëren die vrijwel niet te onderscheiden is van wat mensen kunnen genereren. Het kan bijvoorbeeld personages en verhaallijnen creëren in online games, financiële rapporten samenstellen en steeds complexere klantenservicevragen verwerken. 

ChatGPT, ontwikkeld door het privébedrijf OpenAI, met Microsoft als hoofdaandeelhouder, is het meest spraakmakende voorbeeld van de technologie. Voor niet-ingewijden: GPT staat voor Generative Pre-trained Transformer – een vorm van een groot taalmodel (LLM) dat getraind is op enorme, brede en ongestructureerde datasets. De AI-chatbot kan een nieuw deep-learningproces gebruiken dat bekend staat als een transformer om schijnbaar menselijke antwoorden te geven op tekstvragen van gebruikers. OpenAI heeft ook een oplossing ontwikkeld voor het genereren van afbeeldingen (DALL-E 2) en een andere voor het genereren van spraak (Whisper).

Toch zijn deze nieuwe technologieën niet uit de lucht komen vallen. AI-systemen hebben de afgelopen twee decennia grote vooruitgang geboekt. Deze vooruitgang is te danken aan aanzienlijke rekenkracht, de ontwikkeling van krachtige microprocessoren en vooruitgang op het gebied van geheugenopslag. 

De machines te gelde maken

De beleggingsbeheerders van de Digital-, Robotics- en Security-strategieën van Pictet Asset Management verwachten dat LLM's snel zullen worden toegepast voor commercieel gebruik.

Het is nog te vroeg om een duidelijk beeld te krijgen van welke bedrijven het meest baat kunnen hebben bij AI, maar wat we met meer zekerheid kunnen zeggen, is dat de eerste kansen zullen liggen bij bedrijven die actief zijn in drie belangrijke technologiesectoren. 

De eerste is cloudinfrastructuur. 

Datacentrische generatieve AI heeft een krachtige cloudinfrastructuur nodig die wordt geleverd door grote cloudplatforms die hyperscalers worden genoemd. Dat zijn onder meer AWS (Amazon Web Services), GCP (Google Cloud Platforms), Microsoft Azure en Meta (private cloud).  Samen vertegenwoordigen ze ongeveer 78 procent van alle wereldwijde cloudcapaciteit (zie Afb. 2). De inkomsten uit cloudinfrastructuurdiensten bedroegen 63,7 miljard dollar in de eerste drie maanden van 2023, een stijging van 10 miljard dollar ten opzichte van een jaar eerder, en we verwachten dat de sterke groei zal aanhouden. 

Afb. 2 - Cloudkampioenen

Wereldwijd marktaandeel van toonaangevende aanbieders van cloudinfrastructuurdiensten in Q1 2023 

Bron: Synergy Research Group, 2023 

Ook voor halfgeleiderbedrijven zouden er grote voordelen kunnen zijn. 

Rekenkracht voor AI/ML komt voornamelijk van de ontwikkeling van grafische verwerkingseenheden (GPU's) die nodig zijn om generatieve AI-modellen uit te voeren en de training van grote datasets (d.w.z. LLM's) kunnen optimaliseren vanwege hun snelle parallelle verwerkingscapaciteiten. Maar zelfs buiten de GPU's zien we halfgeleider- en halfgeleiderapparatuurbedrijven in het algemeen als grote begunstigden van generatieve AI. De vraag naar halfgeleiders neemt immers toe omdat er meer computer-, geheugen- en netwerkoplossingen nodig zijn. Bovendien vereist de productie van deze almaar complexere halfgeleiders steeds geavanceerdere apparatuur. Het is geen toeval dat de verkoop van apparatuur voor halfgeleiderfabricage in 2022 boven de 100 miljard dollar uitkwam,https://semi.org/en/news-media-press/semi-press-releases/global-total-semiconductor-equipment-sales-2022  een nieuw record, en we verwachten dat deze trend zich zal voortzetten.

Chipbedrijf Nvidia is een van de belangrijkste begunstigden van de toegenomen computationele vereisten om AI-algoritmen zoals ChatGPT aan te drijven. Die draaien op de high-end versnellerchips van het bedrijf, zoals de A100 en de nieuwe H100. Dergelijke chips zijn nu goed voor meer dan de helft van de inkomsten van Nvidia.

De meeste computerfuncties worden echter nog steeds uitgevoerd door meer bescheiden verwerkingseenheden (CPU's). Intel blijft hier marktleider, maar AMD uit Californië heeft de afgelopen jaren een aanzienlijk marktaandeel veroverd.

Of het nu gaat om CPU's of GPU's, de vraag naar steeds geavanceerdere chips neemt toe.

Toch wordt het steeds moeilijker om ze kleiner, slimmer en goedkoper te maken. Het kost inderdaad honderden miljoenen dollars om een nieuwe geavanceerde chip te ontwerpen. Ironisch genoeg kan AI helpen om die nieuwe chips te produceren door het gebruik van elektronische ontwerpautomatiseringstools (EDA's), die zijn ontwikkeld door bedrijven als Synopsys en Cadence. Synopsys heeft een volledige AI-suite van EDA-tools gelanceerd waarmee al meer dan 200 nieuwe microchips zijn ontworpen.

Softwarebedrijven kunnen ook als winnaars uit de bus komen in het generatieve AI-tijdperk. Wie erin slaagt om AI in zijn producten te integreren, profiteert van een groot concurrentievoordeel. De GitHub Copilot van Microsoft is vandaag het best geschaalde voorbeeld van AI in software.  In een door Microsoft gepubliceerd onderzoek waren ontwikkelaars die ermee codeerden productiever en leverden ze een betere output in 55 procent minder tijd, en dat alles voor ongeveer 100 dollar per jaar voor hun 'co-pilot'-abonnement. https://github.blog/2022-09-07-research-quantifying-github-copilots-impact-on-developer-productivity-and-happiness/

Een ander softwarebedrijf in de race om AI te integreren, is Adobe's model Firefly, dat getraind wordt op zijn 175 miljoen auteursrechtvrije stockafbeeldingen, waardoor auteursrechtconforme afbeeldingen kunnen worden gegenereerd in al hun producten.

Wat cyberbeveiligingssoftware betreft, moet de sector zich mogelijk aanpassen om gebruik te maken van generatieve AI om potentiële bedreigingen door kwaadaardige code die door andere machines is geschreven, tegen te gaan. AI moet het mogelijk maken om aanvallen sneller op te sporen en erop te reageren. CrowdStrike en Palo Alto zijn twee van de bedrijven die al de kracht van AI omarmen in hun cyberbeveiligingsplatformen. Op termijn zal cyberbeveiliging ook een grote rol spelen bij het beschermen van de gegevens die door AI-toepassingen worden gebruikt, en bij het waarborgen van de kwaliteit van die gegevens. 

Bij het beoordelen van de impact die AI zal op cyberbeveiligingsbedrijven en zakelijke gebruikers, is de meest waarschijnlijke uitkomst volgens ons winst in efficiëntie (d.w.z. een verkorting van de tijd om aanvallen op te sporen en erop te reageren). Generatieve AI zal een grote rol spelen bij het uitbreiden of zelfs elimineren van veel van de routinetaken waarmee cyberbeveiligingsmedewerkers in hun dagelijkse werk worden geconfronteerd. 

Hindernissen in het verschiet

Voor alle beloftes van AI zijn er ook gevaren. Dit betekent dat regelgeving een belangrijke rol zal spelen in de ontwikkeling en verspreiding van de technologie. 

Er zijn al grote zorgen over de nauwkeurigheid van gegevens, inbreuk op auteursrechten, privacy en marktconcentratie.  Een aantal van deze zorgen worden al aangepakt. AI kan, in bepaalde omstandigheden, zichzelf reguleren. Voorgetrainde AI-modellen worden bijvoorbeeld gebruikt bij het modereren van content om toxiciteit tegen te gaan. Na verloop van tijd zullen er meer van dit soort modellen en use cases worden ontwikkeld.

Maar er is ook ongerustheid over wat AI zou kunnen betekenen voor ons levensonderhoud en of het, als het niet wordt gecontroleerd, ernstigere bedreigingen voor de samenleving zou kunnen vormen. 

Officiële regulering van dergelijke technologie is ook cruciaal – iets waar zowel overheden als bedrijven zelf actief aan werken. De medeoprichters van OpenAI hebben opgeroepen tot de oprichting van een equivalent van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie om "systemen te inspecteren, audits te eisen, te testen op naleving van veiligheidsnormen, [en] beperkingen op te leggen aan de mate van inzet en beveiligingsniveaus".

Het is nog vroeg

Maar naarmate de technologie zich verder ontwikkelt, zullen er ongetwijfeld oplossingen worden gevonden. Hoewel we ons bewust zijn van de risico's, geloven we nog steeds dat AI zich vandaag op een keerpunt bevindt, dat kan worden vergeleken met de begindagen van de iPhone meer dan 15 jaar geleden. Die maakte de weg vrij voor het gebruik van smartphones en mobiele toepassingen en de opkomst van AWS als de eerste cloudprovider. Nu zorgt AI-technologie voor een revolutie in de volgende generatie technologische start-ups.

Met ChatGPT en andere AI's staan we nog maar aan het begin. We zijn ervan overtuigd dat AI in het komende decennium de bedrijfsmodellen zal ontwrichten, de operationele efficiëntie zal verhogen en strategische differentiatie zal creëren.

ChatGPT en andere AI's bieden slechts een glimp van de mogelijkheden van AI. We zijn ervan overtuigd dat AI in het komende decennium de bedrijfsmodellen zal ontwrichten, de operationele efficiëntie zal verhogen en strategische differentiatie zal creëren. Het zal niet altijd gemakkelijk gaan, maar generatieve AI is duidelijk een blijvertje.